Hałas powoli staję się – o ile już się nie stał – problemem cywilizacyjnym. Jego źródła są bardzo różne i cały czas pojawiają się nowe, a wynika to w dużej mierze z mechanizacji wielu dziedzin naszego życia. Oczywiście, producenci różnych urządzeń czy maszyn biorą to pod uwagę i starają się taki hałas zmniejszać, to jednak problem ten cały czas narasta. Mocno zauważalne jest to w kontekście ruchu drogowego i hałasu, jaki ruch ten generuje. W związku z tym coraz częściej sięga się po różnego rodzaju rozwiązania, które pozwalają hałas zniwelować albo przynajmniej odizolować od niego ludzi. Jednak jakie konkretnie zabezpieczenia akustyczne stosuje się na polskich – ale nie tylko – drogach? Jak zabezpieczenia te działają i na ile są faktycznie skuteczne? Dziś postaramy się odpowiedzieć właśnie na te pytania.
Czym jest hałas drogowy i co go wywołuje?
Zacznijmy jednak od sprecyzowania czym jest hałas drogowy i co go tak naprawdę wywołuje. Jeśli chcemy zdefiniować ten rodzaj hałasu, to musimy powiedzieć, że jest to dźwięk powstający w wyniku poruszania się pojazdu oraz styku opony z nawierzchnią drogową. Zatem hałas taki generuje nie tylko odgłos silnika, układ wydechowy pojazdów czy także rodzaj napędu w pojazdach stosowany, ale również poruszanie się pojazdu po samej nawierzchni. To dość istotny szczegół, ponieważ pokazuje, że nawet pojazd, który sam nie generuje dźwięku, podczas poruszania się po nawierzchni taki dźwięk będzie już generował.
Zatem na nasilenie samego hałasu drogowego wpływ mają takie czynniki jak natężenie ruchu, udział pojazdów hałaśliwych, stan techniczny pojazdów, płynność ruchu, pochylenie drogi, a nawet stan nawierzchni. To oczywiście tylko kilka czynników mających wpływ na poziom hałasu, bo tych jest zdecydowanie więcej.
Zabezpieczenia akustyczne dróg – rodzaje
Wiemy już czym jest hałas drogowy i co go może wywoływać. Jak jednak staramy się “walczyć” z tym narastającym hałasem, czyli jakie zabezpieczenia akustyczne są stosowane? Na wstępie można powiedzieć, że najlepszym zabezpieczeniem jest takie poprowadzenie dróg i węzłów komunikacyjnych, aby były one jak najbardziej oddalone od miejsc bytowania ludzi. Oczywiście nie zawsze jest to łatwe i możliwe, zatem trzeba sięgać po inne metody zabezpieczenia akustycznego. Możemy ogólnie powiedzieć, że metody takie mogą być naturalne oraz konstrukcyjne.
Metody naturalne polegają na budowie dróg w taki sposób, aby naturalne otoczenie pomagało niwelować hałas drogowy, czy też ogólnie komunikacyjny. Chodzi na przykład o wykorzystanie zróżnicowanej, jeśli chodzi o wysokość, gęstej zieleni, która pomoże w wyciszeniu. Budowanie obwodnic, prowadzenie drogi tunelami oraz tworzenie wałów ziemnych również pozwalają zmniejszyć generowany hałas.
Metody konstrukcyjne polegają na zastosowaniu różnego rodzaju ekranów akustycznych, które to stanowią obecnie 90% urządzeń stosowanych do zabezpieczenia przed hałasem. Warto podkreślić, że ekrany takie mogą być wykonywane z różnych materiałów i mieć różną kompozycję. Jak jednak działają takie ekrany? Otóż są one wykonane w taki sposób, że odbijają lub pochłaniają generowany hałas. Są także ekrany hybrydowe, czyli odbijająco-pochłaniające. Pamiętać jednak trzeba także o tym, że ekrany akustyczne zapewniają skuteczną redukcję hałasu w terenie zabudowy jedynie pod warunkiem odpowiedniego ich wykonania uwzględniającego szczególnie dobre uszczelnienie między panelami, użycie materiału dobranego przez specjalistów oraz zapewnienie odpowiedniego odwodnienia między korpusem drogowym a spodem konstrukcyjnym ekranu.
Innym zabezpieczeniem akustycznym jest także odpowiednia nawierzchnia, inaczej nazywana cichą nawierzchnią. Jej zastosowanie może bowiem w istotny sposób obniżyć poziom hałasu wywoływanego przez ruch samochodowy. W jaki sposób? Specjalne mieszanki mineralnoasfaltowe, na przykład typu porowatego, obniżają emisję dźwięku na styku opona-nawierzchnia. Jest to świetne rozwiązanie szczególnie tam, gdzie nie ma możliwości zastosować innych metod. Jednak rodzić może się pytanie: na ile metody te są w ogóle skuteczne?
Zabezpieczenia akustyczne – skuteczność
Teoretycznie mamy więc zarówno metody, jak i narzędzia do walki z generowanym hałasem drogowym. Jednak jak w praktyce sprawdza się zastosowanie wspomnianych metod? Oczywiście, jak zaznaczyliśmy, najlepiej budować drogi, które będą omijały skupiska ludzkie, czyli zarówno małe, jak i duże miasta. Wtedy hałas drogowy nie będzie tak negatywnie na nas wpływał. Jednak tutaj z różnych względów możliwości bywają ograniczone. Niemniej skuteczne są również pozostałe metody. Według specjalistów dobrze postawione ekrany akustyczne pozwalają zmniejszyć generowany hałas nawet o 12 dB. Podobnie jest z cichą nawierzchnią. Jej zastosowanie jest skuteczne i niweluje efekty ruchu drogowego o około 3 – 5 dB. Jednak najbardziej skuteczne są zintegrowane systemy redukcji hałasu drogowego, czyli zastosowanie kilku zabezpieczeń akustycznych. Nie wiadomo jeszcze, co przyniesie przyszłość. Być może pojawią się nowe zabezpieczenia tego typu, które będą jeszcze skuteczniejsze i pozwolą nam w jeszcze większym stopniu walczyć ze szkodliwym wpływem hałasu drogowego.
Czytaj również: Na czym polegają analizy akustyczne w inwestycjach liniowych